Maris Vahter van Radis Furniture (MV): Toen Luther een dochteronderneming oprichtte in Londen, Venesta. Al snel is Isokon, een meubelbedrijf opgericht in 1931 in samenwerking met Venesta, de geschiedenis ingegaan van modern design, dat betrokken was bij productontwikkeling voor multiplex meubelen en multiplex producten produceerde in Estland (Luterma fabriek in Tallinn) in samenwerking met wereldberoemde Bauhaus-namen zoals
Walter Gropius en Marcel Breuer. In Isokon werd een serie stukken klassiek meubilair, gemaakt van multiplex, geboren. Venesta werd de onbetwiste leider in multiplex in Europa en gaf opdracht aan het bureau Le Corbusier in de jaren 1930. Nu, meer dan 80 jaar later, maakt ook de Duitse ontwerper Michael Hilgers nieuwe producten met Radis Furniture die ze vanuit Tallinn op de markt brengen. Michael, zie je de positieve vruchtbare grond hier voor de renaissance van multiplex?
Michael Hilgers (MH): Absoluut: ik heb eerder veel multiplex meubelen ontworpen, voornamelijk voor Duitse fabrikanten – en altijd moest het materiaal geïmporteerd worden uit Scandinavië of de Baltische staten. Het voelt dus absoluut logisch om samen te werken met een bedrijf dat zich in het epicentrum van de geschiedenis van multiplex bevindt, dicht bij de oorsprong van dit prachtige materiaal. Ik vond het een heel leuk idee om de triplexitems die ik voor Radis ontwikkelde te zien als een eerbetoon aan het idee “vorm volgt functie”, maar misschien moeten we de “drie f” vertalen naar een meer eigentijdse “vorm leuke functie”: vandaag zoals in de Jaren 30 hebben we weer nuttige items nodig, maar tegenwoordig mogen onze producten ook een eigen identiteit hebben, een unieke vorm die emotioneel geladen is.
Michael schetst (met dank aan de ontwerper).
MV: Kun je om te beginnen wat van je achtergrond delen en het pad naar de oprichting van je labelstudio in Berlijn?
MH: In de jaren 90 ben ik begonnen met een traditionele stage als meubelmaker. Daarna studeerde ik architectuur – maar al snel na mijn diploma en 2 jaar bouwervaring besloot ik terug te gaan naar de binnenruimte: na nog een jaar werken in een grote interieurstudio aan verschillende retailprojecten miste ik het directe contact met het ontwerpproces en aan de materialen zelf: dus besloot ik mijn eigen studio op te zetten en te doen wat ik deed
kan het beste en zoals de meesten: creatief zijn en de resultaten vrijwel onmiddellijk bekijken.
MV: Kunt u trage handleidingen voor uw productontwikkeling weggeven?
MH: Als architect concentreer ik me op de ruimte die ons omringt en beïnvloedt: ik ben meer geïnspireerd door het leven van alledag dan door glossy designtijdschriften of koffietafelboeken. Ik ben altijd bereid om (product) niches te ontdekken – en niets is te vergelijken met de adrenalinekick veroorzaakt door het ‘gloeilamp’-moment, waarop (je denkt) je hebt geschetst
de ultieme oplossing voor een probleem dat niemand eerder kende….
Enkele van mijn beste ideeën kwamen naar voren toen ik mijn tanden poetste of onder de douche stond: ik heb meestal een idee, als ik niet aan design denk. Nadat ik de eerste schetsen heb gemaakt, bouw ik een 3D-model op mijn computer om te kijken of het idee in werkelijkheid zou kunnen werken; soms bouw ik een mock-up. Samenvattend zou ik kunnen zeggen dat hoewel mijn ontwerpen er soms nogal rationeel uitzien, het ontwikkelingsproces in ieder geval in het begin vrij spontaan en intuïtief is.
MV: Waar ben je het meest trots op over je inbreng in meubeldesign en in een nieuwe samenwerking met Radis Furniture?
MH: Ik ben erg blij dat ik in Radis een fabrikant heb ontmoet die echt ruimdenkend is: de meeste traditionele bedrijven zijn zich er over het algemeen van bewust dat ze altijd innovatieve producten moeten ontwikkelen om hun plaats op de markt te behouden, maar als je ze aanbiedt iets heel nieuws, ze zeggen vaak “nieuw is prima – maar niet ZO nieuw …”: ze zijn bang om de eerste op de markt te zijn met iets heel unieks – en dus doen ze hetzelfde als iedereen of herhalen ze zichzelf. Radis stond echter vanaf het begin erg open voor mijn ideeën en zag het potentieel. Uiteindelijk kan ik alleen trots zijn op mijn ideeën, als ze werkelijkheid worden: alleen dan kunnen ze helpen om de dagelijkse levensproblemen een beetje op te lossen. Dat is het mooie achter een samenwerking met een frisse en onbevooroordeelde fabrikant als Radis.
MV: Vertel ons over de populairste meubelkwesties en -agenda’s ter wereld. Is het een levenscycluskwestie voor Noordse klanten en meer pragmatische oplossingen voor Midden-Europeanen en Venetië … waterdicht multiplex misschien?
MH: Ik denk dat “hot” misschien de verkeerde omschrijving is: wat nu heet is, kan snel weer afkoelen. Net als in de jaren 30 zou meubeldesign meer moeten zijn dan trends of mode: ik denk dat het ontwikkelen van niet-geagiteerde, nuttige en ecologische dingen niet alleen voor Europa belangrijk is. Voor mij is er nog teveel styling en blingbling op de meubelmarkt. Ik denk dat de renaissance van het zogenaamde Scandinavische design een positieve tegenbeweging is: Gelukkig zien we nu simpele menselijke schaalvormen, minimalistische vormen in prachtige kleuren op de markt: Die simpele producten zijn hopelijk niet alleen duurzaam voor onze planeet maar ook voor onze ogen en lichamen. Ik denk dat die looks-and-feel zullen worden aangevuld met wat meer functies om de dagelijkse woonproblemen, zoals wonen in een kleine ruimte, eenpersoonshuishoudens enz. Vaker op te lossen – en ja, waarom zouden we geen drijvende waterdichte huizen van multiplex ontwikkelen om de Nederlanders te redden van oceaan niveaus.
Eerste schets hoekbed voor Radis (met dank aan de ontwerper).
MV: Ik kon me geen leven voorstellen zonder het mooie katoenen tapijt, maar kun je alle tastbare bezittingen of een diepgeworteld verlangen loslaten?
MH: Ik ben oud genoeg om de sensuele voordelen van de analoge wereld te hebben ervaren, maar ik hou nog meer van de voorzieningen van het digitale leven van vandaag: in het verleden heb ik geleerd verliefd te worden op muziek, tv-series en boeken, maar vandaag ontdekte ik het plezier van al dat spul te genieten zonder het te bezitten. Voor mij is het tegenwoordig belangrijker om toegang te hebben tot die dingen dan om ze op mijn planken te hebben. Er zijn zeker veel spullen die ik nodig heb en waar ik van hou, maar er zijn nog veel meer dingen die ik en mijn familie weggooien of weggaven in de afgelopen jaren. We vragen ons altijd af: hebben we het echt nodig? Wat past het beste bij ons? En als we echt een object nodig hebben, houden we in de meeste gevallen eindelijk van dit nuttige ding. Het is vrij eenvoudig …
MV: Heb je besloten, wat is essentieel in ons leven, in plaats van te bepalen met hoe weinig we kunnen leven, kan het ver weg zijn, dat we gewoon niet zonder kunnen?
MH: Het is geen wedstrijd van hoe minder we kunnen hebben – het gaat meer om wat logisch is, wat authentiek is, wat bij onze persoonlijkheden past: neem maar het SUV-fenomeen als voorbeeld: in meer dan 70% van de ritten zit de bestuurder alleen in deze enorme typologie van auto. De meeste jongens die die gigantische ‘Sports Utility Vehicles’ gebruiken, kijken hoogstens naar voetbal vanaf hun bank – en het twijfelachtige nuttige aspect van die 200 pk-voertuigen is om in het weekend naar de supermarkt te rijden. Of zou je je vuile mountainbikes (die niet eens binnen passen …) in een auto van 50.000 euro gooien? Dit slaat allemaal nergens op, maar meer dan 30% van alle nieuw geregistreerde auto’s zijn SUV’s. Die mensen hebben besloten tot dit soort “mobiliteit” – en ik ben bang dat we in de huizen van dezelfde 30% dezelfde hoeveelheid onnodige dingen zullen vinden … Ik heb voor mezelf besloten, wat essentieel is voor mijn kleine leven – en misschien zijn sommige van mijn ontwerpen opties of inspiratiebronnen voor andere mensen om na te denken over meer eigentijdse pragmatische oplossingen om onze huizen te optimaliseren in plaats van groter te leven dan we in werkelijkheid zijn.
Hoekbed ontworpen voor Radis door Michael Hilgers (Radis Furniture).
MV: Als we spreken over essentialisme, wat komt er dan in me op op het gebied van meubels?
MH: Als het om meubels gaat, zijn voor mij de producten die we echt nodig hebben essentieel – en de producten waar we echt van houden. Vertegenwoordigend leven is zo jaren 90: de dingen om je heen worden niet voor je vrienden of buren gedacht – het zou een deel van jezelf moeten zijn. Vooral in tijden dat het buiten ruw wordt, hebben we een authentieke beschermingsschaal nodig die ons veilig en comfortabel houdt. Essentieel leven betekent minimalistische maar unieke dingen bezitten, die ons interieur in gecompliceerde tijden eenvoudig houden. Minder maar essentiële dingen van goede kwaliteit hebben, maakt ons leven in gecompliceerde tijden minder complex.
MV: Als je een meubelstuk van multiplex uit de 20e eeuw opnieuw zou kunnen uitvinden, waar zou je dan de aandacht op vestigen en waarom?
MH: Ik hou echt van de ESU, de Eames-opslageenheid: hij was zijn tijd echt ver vooruit en heeft een mooie, eenvoudige, bijna architectonische indruk.
MV: En nog een paar nieuwsgierige vragen. De Duitse schrijver Friedrich Schiller kon alleen werken met rotte appels opgestapeld in zijn bureaula, wat werkt het beste voor jou, een kopje koffie ’s ochtends of een stuk lactosevrije melkchocolade?
MH: Hoe wist u van mijn verslaving aan chocolade en mijn lactose-intolerantie? Chocolade is inderdaad brandstof voor mijn creativiteit. Dus ben ik overgestapt op pure chocolade die minder melk bevat. Maar de belangrijkste accessoires die ik nodig heb, zijn mijn Pilot G-Tec C-4-pen en mijn schetsboek. Zonder deze tools ben ik totaal hulpeloos en kan ik geen ideeën bedenken.
Wanddesk RING ontworpen voor Radis door Michael Hilgers (Radis Furniture).
MV: Luister je naar praktische podcasts of lees je op dit moment iets bijzonder goeds?
MH: Ik ben niet goed in het luisteren naar podcasts omdat ik een erg visueel persoon ben. En ik lees niet te veel ontwerppublicaties. Ik hou van goede T.C. Boyle of John Irving.
MV: aanbevelingen voor bars, restaurants, cafés waar u woont of gewoon een hapje gaat eten?
MH: De Burgeramt in Friedrichshain is geweldig: enkele HipHop-devotionele voorwerpen aan de muren, een Guacamole-Bacon-Burger met frietjes met pindasaus. Dat vind ik leuk! Heel dicht bij mijn studio in Kreuzberg ligt Gasthaus Figl (je moet hun Zuid-Tiroolse pizza eens proberen!). Afgezien daarvan ga ik graag naar clubconcerten: Berlijn heeft een lijst van hele leuke kleinere locaties zoals Columbia Halle, Gretchen of Lido om je favoriete artiesten live op het podium te zien.
Cornerbed kreeg meteen geweldige reacties (met dank aan de ontwerper).
MV: Heeft u soms seizoensgebonden rusteloosheid die in het Duits ‘zugunruhe’ wordt genoemd en wat doet u eraan?
MH: Om eerlijk te zijn: ik moet eerst het woord “Zugunruhe” googlen – want ik heb het nog nooit eerder gehoord. En ja – inderdaad, soms heb ik last van deze indicatie: voor deze diagnose heb ik mijn eigen eenvoudige omgeving op wielen ontwikkeld en gebouwd: mijn VANJOY-camper brengt mijn ontwerpmethodiek ter zake: dit minimalistische, multifunctionele en betaalbare voertuig is voor mij en mijn vrouw is het perfecte toevluchtsoord om onze Zugunruhe te verzachten.
MV: Nu, ik zal dit aan het einde van ons interview vragen. We hebben de wandtafel RING en het hoekbed gezien in samenwerking met Radis Furniture, dit alles is op korte termijn voor onze lezers gebeurd, maar toen begonnen je eerste verbindingen met Radis Furniture?
MH: Ik ontmoette Mauri Abner, een van de eigenaren van Radis, de eerste keer op de IMM-beurs in Keulen enkele jaren geleden: Afgelopen januari zag ik op de beurs hoe zijn stand en collectie zich hebben ontwikkeld – en ik nam opnieuw contact op met Mauri met een aantal nieuwe ontwerpen. De rest is geschiedenis.
MV: Vielen Dank voor dit interview, Michael!
MH: Pole tänu väärt, Maris!
Michael Hilgers (met dank aan de ontwerper).