Als je niet weet of je van boog of koepel houdt, heb je misschien een grote tijd gemist. Hij opende dit jaar zojuist zijn tweede tentoonstelling in Tallinn – nu beter bekend als schilder en over het algemeen zelfs nog beter bekend als architect. Vilen Künnapu (geboren in 1948) heeft op de lange termijn een impact gehad op de geest en het hart van de hele wereld. Zijn werk op architectonisch gebied omvat vanaf het einde van het Sovjettijdperk kolhozprojecten tot stadsplanning en moderne winkelcentra tot de wolkenkrabbers van Noord-Europa. Maar details maken de essentie en de beste praktijk is altijd een huis, ook al komt het een tijdje met een blauwe olifant omringd door pijnbomen.
Maris: Bedankt dat je ons hebt uitgenodigd voor je tentoonstelling. Wat denk jij: is het meestal mogelijk om na het openen van de show een overlap van ideologieën en esthetiek te zien? Wanneer schilderijen in de schijnwerpers staan en we ze niet meer verbergen?
Vilen: Als de schilderijen als geheel aan de muren van de galerie hangen, is het Le jour et la Nuit. Ze komen krachtiger tot leven. Elke tentoonstelling heeft verschillende energieën. Hier in Kadriorg Plaza gaan ze aan de slag met een mandala-vormig atrium, dat ook nog eens een machtige verticale vorm heeft.
Maris: Hoe zou je een verhaal over een uitzicht beschrijven, misschien met een raam, toren of boog rondom dennenbomen of cipressen?
Vilen: Enkele motieven uit Santorini of elders vormen de aanzet. Tijdens het werk komt echter de magie van het schilderij zelf naar voren. De cipres of de maan begint dan zijn verhaal te vertellen, en ik ben als kunstenaar slechts een okie-dokie bezorger.
Maris: Terugkijkend op de afgelopen decennia, wat zijn voor jou de meest favoriete en vertel ons eens waarom het er toen zo leuk uitzag?
Vilen: De jaren zestig en zeventig waren mijn vormingsjaren. Erg leuk, plezierig en boordevol energie. Deze energiewolk moet zich over de hele planeet hebben verspreid. De jaren ’90 en ’00 waren de jaren van mijn wedergeboorte.
Maris: Wat zijn de meest socratische stijlen en vaardigheden van jouw thuisstad die je de afgelopen twintig jaar hebben kunnen provoceren en zijn er kleine stappen en manieren om veranderingen aan te brengen?
Vilen: Waarschijnlijk weet ik niet veel over Socrates. Tallinn is mijn favoriete stad en verandert voortdurend. In de afgelopen 20-30 jaar is de liefdesdriehoek, bestaande uit de oude binnenstad, de haven en de stad, tot leven gekomen! Ik moet ook zeggen dat ik door de jaren heen het lot van de huizen die ik heb ontworpen volledig volg.
Maris: Omdat we hier een beetje langzaam zijn gegaan, houd je meer van ochtenden of avonden? Kun je de dagelijkse routine beschrijven voordat je verf op een penseel krijgt?
Vilen: Ik ben een avondmens. Ik word laat wakker, kijk ’s nachts lange tijd films en lees of gaap zomaar. Vanaf twee uur ’s middags mag ik colleges geven, studenten begeleiden en schilderen. Ik schets op elk moment huizen, zelfs ’s nachts.
Maris: Bij bezoek en reizen. Merk jij ook wat andere mensen in huis hebben en hoe zij daarin passen?
Vilen: Ik hou van moderne interieurs met bij voorkeur moderne mensen. Maar soms ook decadente ouderwetse interieurs met ronduit grappige mensen. Als ik reis, ben ik goed in het kiezen van hotels op basis van hun mooie interieurs. Art-deco uit New York is bijvoorbeeld betoverend.
Maris: Materialen die mensen doorgaans erg mooi vinden, hebben meestal een heerlijk aangenaam oppervlak of zijn onschadelijk voor de gezondheid. Wanneer u materialen kiest voor beeldhouwen, schilderen of voor gesprekken met andere mensen: zijn er tips of reservoirs die u naar voren wilt brengen voor het maken van aantekeningen?
Vilen: Ik ben een volledig op vorm gebaseerd persoon. De materialen zijn middelmatig. Vorm en geometrie bepalen de energie. Is gezegd. Dat het ergens vandaan komt waar geen materialen zijn – alleen maar ideeën. Ik heb echter de gewoonte om van steen en zoet beton te houden.
Maris: Kun je ons vertellen waar je bent opgegroeid en hoeveel creativiteit er deel uitmaakte van je jeugd?
Vilen: Mijn ouderlijk huis was in Kadriorg en er heerste een warme en liefdevolle sfeer. Vader was een goed tekenaar en moeder hield van muziek en las altijd veel. Ze hebben mij allebei enorm beïnvloed. Ik maakte toevallig hun dromen waar.
Maris: Wat zeggen mensen tegenwoordig tegen je als ze naar je werk kijken?
Vilen: Ze zeggen dat ze zich warm voelen en dat hun humeur verbetert. Sommigen raken van hoofdpijn of verkoudheid af. Ze zeggen verschillende dingen, maar ze praten altijd. Foto’s prikkelen hen.
Maris: Hoe heeft jouw toewijding aan de architectuur in het algemeen jouw kijk op het leven gevormd? Wat zijn de levenslessen die je met anderen kunt delen?
Vilen: Mijn leven is doorgebracht in termen die een epicentrum hebben midden in de architectuur. En ik kan architectuur niet scheiden van de betrokkenheid van kunst. Schilderkunst komt vaak op de eerste plaats, gevolgd door architectuur, design, et cetera.
Maris: Vertel ons over je favoriete meubels. Wat maakt het zo goed?
Vilen: Ik hou van allerlei soorten banken. Mijn beste ideeën ontstaan terwijl ik erover nadenk. Grote eettafels zijn ook Grand. Die van ons heeft een eikenhouten paneel en er schuift een glazen tafel onderuit, zodat het hele huis netjes plaats kan nemen.
Maris: Nogmaals. Bedankt voor dit eindejaarsinterview. Het klinkt alsof dit interview, ooit de naam van het tijdschrift Andy Warhol, een ongelooflijke reis was.
Vilen: Bedankt, InterView was jarenlang mijn tafelmagazine.
